Uyku, kardiyovasküler düzenlemede rol oynayan parasempatik sistemde artış ve sempatik sistemde azalmaya neden olarak kan basıncında ve kalp hızında değişikliklere neden olur. Nefes yavaşlar ve düzene girer. Uykusuzluk hipertansiyon gelişme riskini artırır. Kısa uyku süresi, obezite, diyabet ve hipertansiyon için önemli bir risk faktörüdür.1
Kalp yetmezliği hastalarında uykuya bağlı solunum bozuklukları görülebilmektedir. Kalp yetersizliğine bağlı hafif semptomları olan hastaların rutin uyku apnesi açısından değerlendirilmesi önemlidir. Uyku apnesinde sık sık uyanma gerçekleştiği için uykunun bölünmesi kardiovasküler sistemin etkili dinlenmesini engellemektedir. Ayrıca hipoksi gelişimi yani oksijensiz kalma, damar sertliğine neden olabilen serbest radikallerin oluşumunu artırmaktadır. 1
Yatış pozisyonu hem kalp hastalığı olanlarda hem de sağlıklı insanlarda önemlidir. Mekanizması tam olarak bilinmese de, sağ yan pozisyon kalbe anatomik olarak daha fazla boş alan sağladığı için kan basıncında azalmaya neden olmaktadır.1
Düzenli bir uyku alışkanlığı kazanmak için yapılabilecekler:2
- Yatış ve kalkış saatleri belli bir rutinde olmalı
- Gün ışığıyla uyanıp gece uykuda geçirilmeli
- Uyku gelmeden yatağa girip beklenmemeli
- Gün içerinde çok fazla şekerleme yapılmamalı
- Aç karnına yatılmamalı ancak yatmadan hemen önce yemek yenmemeli
- Geç saatlerde kafein tüketilmemeli
- Uyku ilaçlarından kaçınılmalı
- Uyumaya engel olan endişeler varsa kişi bunları bir kenara not ederek bu sorunlarla baş etmenin yollarını aramalı
- Yatak odası sessiz, karanlık ve serin olmalı
Referanslar: 1. https://tkd.org.tr/KYBulteni/?makale=203 (Erişim Tarihi: 02.06.2023) 2. Köse E. ve Aslan D. Sağlık ve Toplum 2013;1:12-23.